Publicado na revista Tempos novos 307. Decembro 2022.
Imaxe de Diego Seixo.
A muller que teño ao meu carón é nai, algo que nunca podes deixar de ser. Cóntame que acaba de mercar billetes a París porque llo prometeu á filla. Foi unha pasta, confesa, pero prometinllo. Ademais iremos en decembro e así tamén vai poder desfrutar da decoración e das luces de Nadal. Sorrí. Estamos nun bar, neses refuxios amigos nos que se contan as verdades e os camareiros notan, sen ti llo dicires, cando precisas unha segunda rolda e unha tapiña de ramen galego.
Quedo coa idea das luces de Nadal, da cea do Nadal. Os días son máis curtos, vai frío e xa hai tempo que empezamos a acumular unha serie de agasallos para xogar a sermos seres mitolóxicos ao pé dunha árbore de plástico do Leroy Merlin cando as pequenas dormen. Ser raíña maga semella doado, pero a verdade é que precisa das dotes dun monxe shaolín para levalo a cabo, e memoria de elefante para non descubrir o engano nos días posteriores á máxica entrega. Porén, todo semella impostura. Todo é unha pasta, case tanta coma ir a París, que por moito que digan non é a cidade máis romántica do mundo. Así a cidade do amor, en Nadal, probablemente por impostura pero asentada por tradición, dise mamá ou coma se chame quen organiza esa cena pantagruélica que vai deixar a economía familiar baixo mínimos en apenas tres horas, dúas fontes de turróns e os licores que cumpran.
As luces de Nadal nas casas teñen cores brillantes pero a beleza de alumear as noites ten un prezo, o da culpa, o da soidade, o de sentírmonos afastados da normalidade se non están todos á mesa, se non estamos nós propias á mesa, se non hai mesa. As luces de Nadal feren por comparación e viven tamén nos móbiles cos que retratamos os sorrisos dos selfies grupais destinados a ser as postais do presente, esas nas que ate quen fomos nenas incrédulas e medramos no cinismo baixamos tanto a garda que nos escintilan os ollos. Tamén habitan nas promesas, nas pequenas promesas. Quitando Vigo, que prende tanto que cega, cada luz de Nadal vive nas pequenas promesas que nos facemos ollándonos no espello.
Ese é o único xeito que teño de entender o Nadal coma o peche e o comezo, de entender que as pequenas promesas levan a grandes accións, coma París ou o romanticismo alemán. Ese é o xeito no que a muller do bar e mais eu podemos coller as mans das nosas fillas no convencemento de que morre un ano pero ao seguinte habemos facer un lugar mellor para elas. Un con pediatras en cada pobo, con recursos culturais, cun futuro deseñado con elas, igualitario, un no que viaxar sexa unha opción e non unha obriga, no que as raíces fondas serven para ficar preto todo o ano. Quizais desta volta demostremos que quen incumpre unha pequena promesa nunca será quen de prometerse a unha grande causa. Por iso aínda vexo nas luces de Nadal os bicos a carón dos beizos que encetan gargalladas, as conversas interminables, as mamás que agardan sempre a que teñamos un momento libre para café e acollen as nosas mans entre as súas, as amizades que brindan por elas e por todas as súas compañeiras e berran alto, moi alto, que por unha vez é tempo de vivir con total intensidade.
Porque nolo prometemos. Por ver que pasa.