Pictures of you- O laño

                Conta o diccionario da RAG que laño é “abertura longa e estreita nun corpo sólido, sen que chegue a dividirse totalmente/Ferida ou chaga que se forma na pel”. En Moaña ademais é o acubillo de certos animais. Normalmente empréganmo os profes de Moañés avansado como o refuxio onde unha atopa o polbo ou o congro cando se vai á pesca deles; tamén coma un lugar agachado, lonxe das miradas furtivas, onde se garda algo de valor (Lúa, desde a súa xenerosidade de profesora de galego sempre me lembra que a sección de poesía da biblioteca escolar do IES As Barxas está “no laño”) e Rebeca (outra mestra xenerosa) dálle unha terceira acepción. Esta, máis gamberra, gústame ben e quedará para outro momento.

                Vós non pensades en branco e negro ás veces? Non no senso de ver só dúas posibilidades para escoller, se houbese escolla, senón na idea de dar certa atmosfera ao pensamento.

                Pode ser que estea influída polas tres veces que teño tentado ver Mank (e que me parece marabillosa) máis fico durmida no sofá, ou porque me gustan as películas en branco e negro, que non son realmente branco e negro que son escala de grises. De feito teño unha querenza especial polas películas en escala de grises que teñen esa textura granulada irreal na que a meirande parte do elenco son homes traxeados e empezan as conversas con fortes golpes de voz como se falar fose algo tan voluntario que precisase da expulsión total do aire dos pulmóns en cada frase. Ben, a Humpfrey non lle pasa tanto pero tamén casou cunha deusa.

                Baixo a ponte xa non vive o troll. A lenda establece certos parámetros legais para que unha criatura mitolóxica da súa condición poida abandonar a súa residencia e, neste caso, o seu lugar de traballo. Porén, hai anos que xa non vive aquí.

                O laño do troll agora fica ao descuberto, para o paseante casual pasa desapercibido e non ten maior relevancia, pero aínda mantén o seu poder de porta cara a Moaña Below. Non moitas persoas saberán desta Moaña, mais fálase das conexións entre as familias nobres dos trasnos da comarca e unha muller do norte, das costas de Escocia, que perdida a súa capa de foca e anulada a habilidade para se converter no animal, arribou ás costas do Morrazo na procura da mellor tecedeira dos contos do mar. Contan os estudosos da materia, rara avis nestes días de seca nos que non poden habitar os bares, nin sequera as tabernas, que a muller paseaba moumeando cancións de Robe e Golpes bajos pola contorna do peirao, que paraba ás veces deitada no Con e agardaba o mencer para camiñar cara o Niño do Corvo deitando Wiston de batea entre os beizos, un tras outro, sen descanso apenas para debullar aqueles versos que xa quedaron gravados nun nordés inclemente.

                Contan ben, que cando o paseante senta preto do laño e pecha os ollos, é a voz áspera dun home a que lle entra na cabeza e, coma nun golpe de todo o aire dos pulmóns, sentencia “y por las noches, ¿qué harás?” Abrir os ollos rompe o feitizo, mais a pregunta xa enxerga respostas do interior, respostas carregadas polo sangue que penetran na aurícula e estoupan sen danar, moito, o miocardio. Como a ferida non é fonda, o paseante pode gozar de novo da marabillosa paisaxe que se deita fronte del e escoitar o son da maré entrando no laño do troll, incluso atopar restos dos habitantes do Moaña de Abaixo entre as pegadas húmidas das escaleiras de chanzos de madeira.

                Eu atopei un paraugas.

                O paraugas é normal, todo o normal que pode ser un paraugas. Non é nin grande nin pequeno, nin pesado nin lixeiro, é azul e cando o abres ten pintadas as constelacións, unhas constelacións, a maioría non as recoñezo. Non me sorprende, as regras da Moaña Below non teñen porque ser como as da Moaña Above.

                O paraugas resístese a ser en branco e negro, por un momento considero a opción de devolvelo á súa lugar de orixe, baixo a ponte, na escuridade. Non chove, pero o nordés é certamente inclemente. Non demasiado lonxe deste punto xeográfico atópase unha singularidade da orografía que a miña amiga Arancha identificou no seu magnífico poemario “o único lugar onde ficar inmóbil”, porén a devolución do paraugas preocúpame e coido que debería tentalo unha vez polo menos.

                Non leva nome. O mango de plástico pulido é suave e ten pequenas marcas de dentes de bocas pequenas. Penso entón nos posibles donos da peza, e imaxino muxos con mente de home, pequenos nostálxicos dos oitenta enredados en bucles narrativos nos que os narvais poden conceder o desexo da resurrección nos naufraxios, mulleres de voz melindreira e apetitos voraces como lamias, colonias de mexilóns que se artellan coma golems de moluscos para visitaren o gran mercado da superficie cando todos durmimos, ou no medio do día, cando todos pasamos á beiriña da Lura e non ollamos cara o edificio de Abastos, porque os dous mundos da Moaña comparten lugares sen compartiren tempos. O golem de moluscos é o meu favorito, encantaríame que o paraugas fose seu e que as marcas non fosen de dentes, que fosen das mans feitas de cunchas a raiar no movemento inexperto de soster un parasol.

                Por riba do laño do troll hai restos de cunchas de mexilón, achégome procurando non deixar o abdome no buraco negro que marca a entrada ao descoñecido, porque sei que o troll xa non vive aquí, pero quen sabe que tipo de criatura pode habitar agora a súa morada?  Achégome e á altura do nariz vexo un rastro de cunchas esmagadas desde o  Fisgón até a Lura, e non serán pois pegadas do golem? E que outra cousa haberían de ser?

                O vento zoa, brúa, teño fame de fume pero non de batea. Teño fame de fume e un paraugas na man. Hai un silencio intenso, no que un deses homes que antes habitaban os centros de investigación mitolóxica, ou bares, olla para min con certa curiosidade e obvia perplexidade. O laño está escuro. Escoitando semella que comunica co outro lado, que hai unha vía de auga que entra pola outra banda da ponte e baleira aos meus pés, mais é imposíbel porque pola outra banda da ponte só hai rocha.

                Podería entrar, deitar o paraugas dentro e agardar que seu dono o recollese. Pero a verdade e que teño medo, malia que sei que o troll xa non vive aí e sei que dentro, o laño, é máis grande do que parece fóra.

Pero teño medo.