Publicado na revista Tempos novos 309. Febreiro 2023.
Imaxe de Diego Seixo.
M naceu no verán do amor. É un home normal, coma outro calquera. Un home que non sabe tirar fotos pero pensa que si, un home que gusta de xantar coa familia os domingos, que voa a Sudán para establecer lazos entre as universidades e considera que o seu traballo mellora a vida da academia porque algunhas mulleres solteiras puideron seguir estudando grazas a ese programa. Ao casar, xa é outra historia. Tamén lle gusta o fútbol, atesoura a idea manida de que é unha continuación da guerra entre estados, sen coñecer ese dito de que a política é a verdadeira extensión da guerra por outros medios.
A nosa é unha historia común, unha fábula en observación. M é o estereotipo de todos os fillos de familias humildes e sen estudos que traballaron duro para mandar a súa prole á universidade, para lles dar un futuro. M tamén, durante uns anos, é o meu xefe e no acordo laboral decide explicarme o mundo cunha pinta na man os venres pola tarde ou cunha cunca de té de luns a venres contra as once da mañá. Así instrúeme en que as mulleres e os homes temos as mesmas oportunidades no albor do século XXI, pero o certo é que as catedráticas son as menos, as alcaldesas escasean, as presidentas deixaron un rastro de amargura proletaria no padal e as mulleres érguense das mesas na procura presta de viño, cervexa, asado ou mesmo zapatillas cando os Ms de turno insinúan que lles faltan. Alí, sentada nun sillón cómodo e sorbendo a beberaxe quente ao seu carón, aprendo que a intelixentísma científica gorda, espeluxada, co queixo sen depilar e que fala citando a Shakespeare debería ter a decencia de levar saias para non molestar ao resto do mundo coa cadencia do seu corpo, que as últimas entrevistas que se realizaron no departamento incluíron esa pregunta temida de se “tes pensado ter fillos?” . Aprendo que el querería ser pai. A parella de M tamén é científica, desde que están xuntos está tomándose un respiro niso do traballo, porque ela quere. Fica na casa recibindo cartos de seu pai e del mesmo, tira fotos, é excepcionalmente boa coma fotógrafa. Moitas delas usámolas gratis no departamento para as grandes propostas do noso grupo. De ser nai, aprendo, tería que deixalo todo, porque a carreira de M é máis importante, porque el leva máis anos invistindo nela, porque ser pai é unha estratexia bélica que require da presenza dunha nai abnegada que se ocupe de todo o demais, agás do lecer.
Na segunda década dos dous mil vémonos en Madrid. El mellorou o seu posto na universidade, eu traballo nun instituto. Cóntame como a relación coa súa parella se esfarela, como a súa vida precisa dunha muller que teña máis paixón, que sexa máis espectacular no estético es que coñeza a Rothko. M aínda quere ser pai. Na súa cosmogonía explícame que as mulleres do que gustan é do éxito, dos cartos e do poder nun home. Fala de nós coma se eu non pertencese á especie.
Da miña nai aprendín a buscar a sombra no verán. Dos Ms do mundo a apartalos e que non me tapen o sol, que unha cousa é non miralo directamente e outra moi distinta vivir sen decatármonos de que a súa ansia de luz mantennos vivindo a escuras, e pisando merda.